Os 10 avances científicos de 2018 que fixeron historia

A revista Science elixiu as investigacións máis importantes dos últimos doce meses. As técnicas de secuenciación de ARN, o achado dun xigantesco cráter en Groenlandia e os restos dun probable cruzamento entre neandertal e denisovano encabezan a lista. Tamén ten un posto destacado o traballo que están a facer algunhas institucións para acabar co sexismo na ciencia.

1) Desenvolvemento de organismos célula a célula

Como a partir dunha soa célula pode chegar a formarse un animal ou un ser humano? Aínda que este segue sendo un dos grandes misterios da ciencia, grazas ás técnicas de secuenciación de ARN coñecidas como RNA-Seq, estamos un paso máis preto de desentrañar o proceso completo...ler máis.

Repaso de Hidruros

Síntese de Proteínas - Ideas Principais

Lanzado con éxito o satélite galego ‘Lume-1’

Eran as 11 de mañá deste xoves 27 de decembro cando estouraba a ledicia nunha sala da Escola de Telecomunicacións do campus de Vigo. 

O ‘Lume-1’ facía o seu primeiro pase orbital por riba de Galicia e os sensores da Estación de Control detectaban o primeiro paso do satélite galego, despois dun lanzamento perfecto dende o porto espacial de Vostochny, en Siberia, a bordo dun foguete Soyuz.

“O lanzamento foi perfecto”, dixo o director do proxecto, o profesor Fernando Aguado: “tivemos xa unhas iniciais boas novas dende a Universidade de Boloña, onde detectaron sinais que eran compatibles co noso satélite… E ás 11 de mañá xa confirmamos que o noso Lume estaba ben”.

Aproximadamente unha hora despois diso, a Soyuz deixou no espazo os dous satélites Kanopus-V, fabricados por Rusia para previr desastres naturais. Xunto a eles viaxaban outras 26 naves espaciais, entre as que se contaba o satélite galego ‘Lume-1’. A axencia Roscosmos informou de que “entre as naves estranxeiras que se enviaron á órbita atópanse as naves GRUS de Xapón, 12 satélites Dove dos Estados Unidos, a nave espacial ZACube-2 de Sudáfrica, o Lume-1 de España, os satélites alemáns D- Star ONE ( iSat), D- Star ONE ( Sparrow) e UWE-4, así como 8 naves espaciais Lemur dos Estados Unidos.

Cómo conseguir todo o ouro do planeta - CdeCiencia

Canto ouro hai no mundo? Esgotouse xa? Canto ouro queda? Poderiamos extraelo todo? Como o fariamos? Cando o lograremos? Que problemas comportaría?

Transcripción de ADN - traducción de ARN ou síntese de proteínas - Explicado

Chega a planta comestible que crece mesmo sen auga

Un avance da biotecnoloxía vexetal, o dos cultivos mellor adaptados, que lidera desde o Centro de Investigación en Agrigenómica ( CRAG) de Barcelona a investigadora do CSIC Ana I. Caño-Delgado.

«Conseguimos mediante biotecnoloxía crear plantas resistentes á seca, pero que son capaces de seguir crecendo». Anteriormente, xa se logrou un tipo de planta de alta tolerancia, «pero eran ananas porque sempre que se expresan os xenes de resistencia ou de resposta, o que fai a planta cando hai seca é parar de crecer. Nós logramos desacoplar o mecanismo de resposta do mecanismo de crecemento», resume...máis.

ADN Vs ARN - Diferenzas

O tiburón do Aquarium da Coruña ataca e devora un pargo

Hidruros - Formulación

Que é o Código Xenético?

A UVigo desenvolve un software para analizar tácticas de fútbol

Valéndose dos datos que proporcionan dispositivos GPS, un software desenvolvido ao abeiro dun proxecto de investigación no que participan as universidades de Vigo, Trás-os-Montes e Alto Douro (UTAD) e Salamanca permite analizar a través de animacións visuais interactivas diferentes variables tácticas e colectivas dun equipo de fútbol.

Esta é a principal novidade que achega ao estudo deste deporte a ferramenta informática desenvolvida no marco do proxecto Data-driven visual group of analysis in soccer match, financiado polo Ministerio de Economía no marco do programa Retos de la sociedad, co catedrático da Facultade de Ciencias da Educación e do Deporte Carlos Lago como investigador principal.

O prototipo do software desenvolvido ao abeiro deste proxecto, que permite xerar animacións “practicamente en tempo real, cun pequeno desfase” de diferentes variables tácticas, técnicas e de rendemento, tanto colectivas como individuais, preséntase nun artigo da revista Frontiers in Psycologhy, “o que nos permite que tanto a comunidade científica...máis.

O sono Interestelar - CdeCiencia

Visitaremos as estrelas algún día? Faremos os seres humanos realidade o soño interestelar? Por suposto que si. A condición de que esteamos dispostos a facer un gran sacrificio... descobre o que, o como e o cando neste vídeo.

O descubrimento do ano permite estudar seres vivos célula a célula

Un conxunto de novas tecnoloxías permite mergullarse no corpo de seres vivos e explorar todos os seus órganos célula a célula. É unha visión da vida que ata fai uns poucos anos era imposible. Este conxunto de técnicas, coñecidas como secuenciación de ARN de células individuais, é o descubrimento do ano, segundo publicou onte a prestixiosa revista Science.

Estas técnicas, cuxo uso se ha universalizado desde 2013, permiten saber que xenes están activos nunha célula, coñecer a súa función, poñerlle unha etiqueta para seguila ao longo da súa vida e ver como interactúa con outras células nun plano tridimensional...ler máis.

As preguntas incómodas da ciencia sobre a velutina

A voracidade do insecto pillou co pé cambiado ás Administracións, que aínda non foron aínda quen de declarar a velutina como especie exótica invasora. Aínda que cada ano a cifra de niños localizados e exterminados é maior, con centos de persoas implicadas no trampeo e na retirada de avespeiros, non parece haber unha relación directa entre o éxito das capturas e o freo no avance da especie. Os propios coñecedores da situación, reunidos o mes pasado en Santiago, concluíron que a erradicación era “practicamente imposible”, ao tempo que reclamaban máis recursos e unha maior implicación da Xunta de Galicia para abordar o problema...máis.

Científicos de Vigo, nun achado que cambia a historia das flores na Terra

A plataforma para a comunicación da investigación eLife publicou An unexpected noncarpellate epigynous flower from the Jurassic of China (Unha flor inesperada do Xurásico en China), un artigo que dá conta do descubrimento en China de espécimes fósiles dunha flor denominada Nanjinganthus dendrostyla, que se remontan ao Xurásico temperán, hai máis de 174 millóns de anos, o que adiantaría a orixe das flores 50 millóns de anos antes do que se pensaba ata o de agora. O artículo de acceso aberto, froito dun traballo desenvolvido durante case tres anos, está coordinado polo investigador Xin Wang, da Chinese Academy of Sciences e asinado por outros 10 científicos, sete de centros de investigación asiáticos, un australiano, e polos investigadores do Grupo XM-3 Basan Group da Universidade de Vigo José Bienvenido Diez e Manuel García Ávila. Así mesmo, no traballo previo de datación palinoestratigráfica participou o doutorando Artai Antón Santos.

Ademais o descubrimento dun gran de pole de anxiosperma triásico (arredor de 240 millóns de anos) e a aparición de rexistros de insectos polinizadores desde o Triásico Superior redundarían na mesma liña”, apunta o investigador da Universidade de Vigo...máis.

Arteriosclerose - Explicación

A arterioesclerose é unha doenza dexenerativa que afecta ás arterias de xeito progresivo, crónico e xeneralizado. Prodúcese por unha acumulación de graxa nas camadas internas da arteria que provoca o seu endurecemento e mesmo a calcificación; isto supón o estreitamento da luz pola que pasa o sangue e, en último lugar, a oclusión da arteria.

Regreso a Panxea

A fragmentación de Pangea foi un vector esencial da evolución dos animais, e a súa reunificación no futuro afastado o será igualmente. Cos datos paleontolóxicos na man, é sumamente improbable que os humanos sigamos aquí dentro de 200 millóns de anos –as especies mariñas máis lonxevas nunca pasaron dos cinco millóns de anos—, pero é moi posible que a vida terráquea aguante incluso as nosas agresións máis disparatadas e siga medrando. E mesmo que unha especie máis intelixente que a nosa herdase o mundo. Le en Materia como será a Terra cando se forme o seguinte supercontinente, que probablemente se chamará Novopangea, se é que aínda hai alguén aí que poida poñerlle un nome. Mesmo se non é así, os efectos da xeoloxía sobre a evolución serán enormes, como xa o foron no pasado.

Fai 300 millóns de anos, todos os continentes estaban unidos nunha soa masa de terra firme chamada Pangea. Cincuenta millóns de anos despois...máis.

A estrutura do ADN - Básico

Matemáticas para protexer a democracia

É a táctica do gerrymandering. "Hai casos nos que se utilizou para propiciar avances sociais e garantir a representatividade de minorías raciais, pero a súa intención habitual é obter beneficios políticos", indica Carmen Méndez, coordinadora do máster de Estudos Americanos da Universidade Complutense de Madrid.

Aínda que o termo gerrymandering inventouse en EE. UU., o fenómeno tamén “pode darse de forma excepcional noutros países como Francia e Italia”, indica Méndez. Con todo, en España non: “As fronteiras dos distritos electorais están baseadas nun deseño provincial da Constitución de 1978 e non se poden modificar para as eleccións xerais nin para outras votacións”.

Nos países nos que se aplica, esta estratexia pode...máis.

As arterias coronarias

As arterias coronarias son as arterias que irrigan o miocardio do corazón. Orixínanse nos seos de Valsalva da arteria aorta, a cal regula o fluxo de sangue desde o ventrículo esquerdo cara á aorta. Son dous: a arteria coronaria dereita e a arteria coronaria esquerda.

Científicos españois fan levitar varios obxectos á vez só con son

A levitación acústica de múltiples obxectos e de forma independente xa é posible grazas ás pinzas acústicas holográficas desenvoltas polo investigador Asier Marzo da Universidade Pública de Navarra e o profesor Bruce Drink da Universidade de Bristol (Reino Unido).

Os autores poden mover partículas de ata 25 milímetros mediante ondas ultrasónicas producidas por dous conxuntos de 256 emisores de son (de 1 cm de diámetro cada un), cos que logran manipulalas de forma individual, simultánea e en tres dimensións. Os detalles destas pinzas acústicas publícanos na revista PNAS.

«Os emisores emiten coa mesma amplitude e frecuencia pero con distinta fase», explica Marzo a Sinc, «e un algoritmo controla a fase de cada emisor para que se cre o campo acústico que permita capturar as partículas nas posicións desexadas».

Noutras palabras, o son é...máis.

Replicación do ADN

Na replicación semiconservativa orixínanse dúas moléculas de ADN, cada unha delas composta dunha hebra do ADN orixinal e dunha hebra complementaria nova. Noutras palabras o ADN fórmase dunha hebra vella e outra nova. É dicir que as hebras existentes serven de molde complementario ás novas

A foto máis cercana ao Sol

A imaxe, tomada polo instrumento WISPR (xerador de imaxes de campo amplo para a sonda solar) da Parker, mostra unha serpentina coronal, vista sobre o extremo leste do Sol o pasado 8 de novembro. As serpentinas coronales son estruturas dentro da atmosfera do Sol, a coroa, que usualmente cobren rexións de maior actividade solar.

A estrutura fina da serpentina é moi clara, con polo menos dous raios visibles. A Parker estaba a aproximadamente 27,1 millóns de quilómetros da superficie do Sol cando tomou a instantánea. O obxecto brillante preto do centro da imaxe é Mercurio, e os puntos escuros son o resultado da corrección de fondo.

Otra forma de ver las leyes de NEWTON

Las Leyes de Newton en 2 minutos

Sintese de proteínas e código xenético - Resumo Completo

¿Cómo funcionan las Leyes de Newton?

Circulación maior ou sistémica

Circulación menor ou pulmonar

FISIOLOXÍA DO CORAZÓN

CICLO CARDÍACO ¡fácil explicación!

Diferenciación de óxidos y peróxidos

O vento en Marte grazas á Misión InSight da Nasa