Os 10 avances científicos de 2018 que fixeron historia

A revista Science elixiu as investigacións máis importantes dos últimos doce meses. As técnicas de secuenciación de ARN, o achado dun xigantesco cráter en Groenlandia e os restos dun probable cruzamento entre neandertal e denisovano encabezan a lista. Tamén ten un posto destacado o traballo que están a facer algunhas institucións para acabar co sexismo na ciencia.

1) Desenvolvemento de organismos célula a célula

Como a partir dunha soa célula pode chegar a formarse un animal ou un ser humano? Aínda que este segue sendo un dos grandes misterios da ciencia, grazas ás técnicas de secuenciación de ARN coñecidas como RNA-Seq, estamos un paso máis preto de desentrañar o proceso completo...ler máis.

Repaso de Hidruros

Síntese de Proteínas - Ideas Principais

Lanzado con éxito o satélite galego ‘Lume-1’

Eran as 11 de mañá deste xoves 27 de decembro cando estouraba a ledicia nunha sala da Escola de Telecomunicacións do campus de Vigo. 

O ‘Lume-1’ facía o seu primeiro pase orbital por riba de Galicia e os sensores da Estación de Control detectaban o primeiro paso do satélite galego, despois dun lanzamento perfecto dende o porto espacial de Vostochny, en Siberia, a bordo dun foguete Soyuz.

“O lanzamento foi perfecto”, dixo o director do proxecto, o profesor Fernando Aguado: “tivemos xa unhas iniciais boas novas dende a Universidade de Boloña, onde detectaron sinais que eran compatibles co noso satélite… E ás 11 de mañá xa confirmamos que o noso Lume estaba ben”.

Aproximadamente unha hora despois diso, a Soyuz deixou no espazo os dous satélites Kanopus-V, fabricados por Rusia para previr desastres naturais. Xunto a eles viaxaban outras 26 naves espaciais, entre as que se contaba o satélite galego ‘Lume-1’. A axencia Roscosmos informou de que “entre as naves estranxeiras que se enviaron á órbita atópanse as naves GRUS de Xapón, 12 satélites Dove dos Estados Unidos, a nave espacial ZACube-2 de Sudáfrica, o Lume-1 de España, os satélites alemáns D- Star ONE ( iSat), D- Star ONE ( Sparrow) e UWE-4, así como 8 naves espaciais Lemur dos Estados Unidos.

Cómo conseguir todo o ouro do planeta - CdeCiencia

Canto ouro hai no mundo? Esgotouse xa? Canto ouro queda? Poderiamos extraelo todo? Como o fariamos? Cando o lograremos? Que problemas comportaría?

Transcripción de ADN - traducción de ARN ou síntese de proteínas - Explicado

Chega a planta comestible que crece mesmo sen auga

Un avance da biotecnoloxía vexetal, o dos cultivos mellor adaptados, que lidera desde o Centro de Investigación en Agrigenómica ( CRAG) de Barcelona a investigadora do CSIC Ana I. Caño-Delgado.

«Conseguimos mediante biotecnoloxía crear plantas resistentes á seca, pero que son capaces de seguir crecendo». Anteriormente, xa se logrou un tipo de planta de alta tolerancia, «pero eran ananas porque sempre que se expresan os xenes de resistencia ou de resposta, o que fai a planta cando hai seca é parar de crecer. Nós logramos desacoplar o mecanismo de resposta do mecanismo de crecemento», resume...máis.

ADN Vs ARN - Diferenzas

O tiburón do Aquarium da Coruña ataca e devora un pargo

Hidruros - Formulación

Que é o Código Xenético?

A UVigo desenvolve un software para analizar tácticas de fútbol

Valéndose dos datos que proporcionan dispositivos GPS, un software desenvolvido ao abeiro dun proxecto de investigación no que participan as universidades de Vigo, Trás-os-Montes e Alto Douro (UTAD) e Salamanca permite analizar a través de animacións visuais interactivas diferentes variables tácticas e colectivas dun equipo de fútbol.

Esta é a principal novidade que achega ao estudo deste deporte a ferramenta informática desenvolvida no marco do proxecto Data-driven visual group of analysis in soccer match, financiado polo Ministerio de Economía no marco do programa Retos de la sociedad, co catedrático da Facultade de Ciencias da Educación e do Deporte Carlos Lago como investigador principal.

O prototipo do software desenvolvido ao abeiro deste proxecto, que permite xerar animacións “practicamente en tempo real, cun pequeno desfase” de diferentes variables tácticas, técnicas e de rendemento, tanto colectivas como individuais, preséntase nun artigo da revista Frontiers in Psycologhy, “o que nos permite que tanto a comunidade científica...máis.

O sono Interestelar - CdeCiencia

Visitaremos as estrelas algún día? Faremos os seres humanos realidade o soño interestelar? Por suposto que si. A condición de que esteamos dispostos a facer un gran sacrificio... descobre o que, o como e o cando neste vídeo.

O descubrimento do ano permite estudar seres vivos célula a célula

Un conxunto de novas tecnoloxías permite mergullarse no corpo de seres vivos e explorar todos os seus órganos célula a célula. É unha visión da vida que ata fai uns poucos anos era imposible. Este conxunto de técnicas, coñecidas como secuenciación de ARN de células individuais, é o descubrimento do ano, segundo publicou onte a prestixiosa revista Science.

Estas técnicas, cuxo uso se ha universalizado desde 2013, permiten saber que xenes están activos nunha célula, coñecer a súa función, poñerlle unha etiqueta para seguila ao longo da súa vida e ver como interactúa con outras células nun plano tridimensional...ler máis.

As preguntas incómodas da ciencia sobre a velutina

A voracidade do insecto pillou co pé cambiado ás Administracións, que aínda non foron aínda quen de declarar a velutina como especie exótica invasora. Aínda que cada ano a cifra de niños localizados e exterminados é maior, con centos de persoas implicadas no trampeo e na retirada de avespeiros, non parece haber unha relación directa entre o éxito das capturas e o freo no avance da especie. Os propios coñecedores da situación, reunidos o mes pasado en Santiago, concluíron que a erradicación era “practicamente imposible”, ao tempo que reclamaban máis recursos e unha maior implicación da Xunta de Galicia para abordar o problema...máis.

Científicos de Vigo, nun achado que cambia a historia das flores na Terra

A plataforma para a comunicación da investigación eLife publicou An unexpected noncarpellate epigynous flower from the Jurassic of China (Unha flor inesperada do Xurásico en China), un artigo que dá conta do descubrimento en China de espécimes fósiles dunha flor denominada Nanjinganthus dendrostyla, que se remontan ao Xurásico temperán, hai máis de 174 millóns de anos, o que adiantaría a orixe das flores 50 millóns de anos antes do que se pensaba ata o de agora. O artículo de acceso aberto, froito dun traballo desenvolvido durante case tres anos, está coordinado polo investigador Xin Wang, da Chinese Academy of Sciences e asinado por outros 10 científicos, sete de centros de investigación asiáticos, un australiano, e polos investigadores do Grupo XM-3 Basan Group da Universidade de Vigo José Bienvenido Diez e Manuel García Ávila. Así mesmo, no traballo previo de datación palinoestratigráfica participou o doutorando Artai Antón Santos.

Ademais o descubrimento dun gran de pole de anxiosperma triásico (arredor de 240 millóns de anos) e a aparición de rexistros de insectos polinizadores desde o Triásico Superior redundarían na mesma liña”, apunta o investigador da Universidade de Vigo...máis.

Arteriosclerose - Explicación

A arterioesclerose é unha doenza dexenerativa que afecta ás arterias de xeito progresivo, crónico e xeneralizado. Prodúcese por unha acumulación de graxa nas camadas internas da arteria que provoca o seu endurecemento e mesmo a calcificación; isto supón o estreitamento da luz pola que pasa o sangue e, en último lugar, a oclusión da arteria.

Regreso a Panxea

A fragmentación de Pangea foi un vector esencial da evolución dos animais, e a súa reunificación no futuro afastado o será igualmente. Cos datos paleontolóxicos na man, é sumamente improbable que os humanos sigamos aquí dentro de 200 millóns de anos –as especies mariñas máis lonxevas nunca pasaron dos cinco millóns de anos—, pero é moi posible que a vida terráquea aguante incluso as nosas agresións máis disparatadas e siga medrando. E mesmo que unha especie máis intelixente que a nosa herdase o mundo. Le en Materia como será a Terra cando se forme o seguinte supercontinente, que probablemente se chamará Novopangea, se é que aínda hai alguén aí que poida poñerlle un nome. Mesmo se non é así, os efectos da xeoloxía sobre a evolución serán enormes, como xa o foron no pasado.

Fai 300 millóns de anos, todos os continentes estaban unidos nunha soa masa de terra firme chamada Pangea. Cincuenta millóns de anos despois...máis.

A estrutura do ADN - Básico

Matemáticas para protexer a democracia

É a táctica do gerrymandering. "Hai casos nos que se utilizou para propiciar avances sociais e garantir a representatividade de minorías raciais, pero a súa intención habitual é obter beneficios políticos", indica Carmen Méndez, coordinadora do máster de Estudos Americanos da Universidade Complutense de Madrid.

Aínda que o termo gerrymandering inventouse en EE. UU., o fenómeno tamén “pode darse de forma excepcional noutros países como Francia e Italia”, indica Méndez. Con todo, en España non: “As fronteiras dos distritos electorais están baseadas nun deseño provincial da Constitución de 1978 e non se poden modificar para as eleccións xerais nin para outras votacións”.

Nos países nos que se aplica, esta estratexia pode...máis.

As arterias coronarias

As arterias coronarias son as arterias que irrigan o miocardio do corazón. Orixínanse nos seos de Valsalva da arteria aorta, a cal regula o fluxo de sangue desde o ventrículo esquerdo cara á aorta. Son dous: a arteria coronaria dereita e a arteria coronaria esquerda.

Científicos españois fan levitar varios obxectos á vez só con son

A levitación acústica de múltiples obxectos e de forma independente xa é posible grazas ás pinzas acústicas holográficas desenvoltas polo investigador Asier Marzo da Universidade Pública de Navarra e o profesor Bruce Drink da Universidade de Bristol (Reino Unido).

Os autores poden mover partículas de ata 25 milímetros mediante ondas ultrasónicas producidas por dous conxuntos de 256 emisores de son (de 1 cm de diámetro cada un), cos que logran manipulalas de forma individual, simultánea e en tres dimensións. Os detalles destas pinzas acústicas publícanos na revista PNAS.

«Os emisores emiten coa mesma amplitude e frecuencia pero con distinta fase», explica Marzo a Sinc, «e un algoritmo controla a fase de cada emisor para que se cre o campo acústico que permita capturar as partículas nas posicións desexadas».

Noutras palabras, o son é...máis.

Replicación do ADN

Na replicación semiconservativa orixínanse dúas moléculas de ADN, cada unha delas composta dunha hebra do ADN orixinal e dunha hebra complementaria nova. Noutras palabras o ADN fórmase dunha hebra vella e outra nova. É dicir que as hebras existentes serven de molde complementario ás novas

A foto máis cercana ao Sol

A imaxe, tomada polo instrumento WISPR (xerador de imaxes de campo amplo para a sonda solar) da Parker, mostra unha serpentina coronal, vista sobre o extremo leste do Sol o pasado 8 de novembro. As serpentinas coronales son estruturas dentro da atmosfera do Sol, a coroa, que usualmente cobren rexións de maior actividade solar.

A estrutura fina da serpentina é moi clara, con polo menos dous raios visibles. A Parker estaba a aproximadamente 27,1 millóns de quilómetros da superficie do Sol cando tomou a instantánea. O obxecto brillante preto do centro da imaxe é Mercurio, e os puntos escuros son o resultado da corrección de fondo.

Otra forma de ver las leyes de NEWTON

Las Leyes de Newton en 2 minutos

Sintese de proteínas e código xenético - Resumo Completo

¿Cómo funcionan las Leyes de Newton?

Circulación maior ou sistémica

Circulación menor ou pulmonar

FISIOLOXÍA DO CORAZÓN

CICLO CARDÍACO ¡fácil explicación!

Diferenciación de óxidos y peróxidos

O vento en Marte grazas á Misión InSight da Nasa

Cálculo 3:1 e 9:3:3:1 - Xenética Mendeliana

Oxígeno encerrado - Ejercicio

Problemas de herdanza autosómica recesiva

Gas Ideal - Ejercicio

Ley de los Gases Ideales - Ejercicios

As proporcións xenotípicas e fenotípicas

Problemas de herdanza autosómica dominante

Ley Combinada de los Gases - Ejercicios resueltos

Resolver problemas de Xenética: Conceptos clave e exercicio

Dieta Equilibrada - Concepto e Características

TEORÍA CINÉTICO MOLECULAR DE LA MATERIA - Repaso

LOS CAMBIOS DE ESTADO SEGÚN LA TEORÍA CINÉTICA. MOLÉCULAS y cambios de estado PASO A PASO

Tiro Parabólico - Muy completo

Problema de Tiro Horizontal

Teoría Cinética Molecular - Resumen Completo

Apuntes de Formulación Inorgánica 3º ESO

Para descargar los apuntes Pincha en la imagen

Tiro Horizontal - Ejercicio

Codominancia e Herdanza Intermedia. Diferenzas

Ejercicio resuelto de tiro parabólico. Bateador

Leis de Mendel - Explicación

Conceptos Básicos de Xenética

Vídeo interesante, xa que repasa moitos dos conceptos explicados nos Apuntes que traballamos na clase.

Que é un Alelo?

Conceptos Básicos dun Cromosoma

Absorción Intestinal

A Mitosis en 3D

Sistema Dixestivo - Explicación Xeral

Mitosis Vs Meiosis

O Sistema Dixestivo - Resumo

Diferencias entre mitosis e meiosis

A Mitose - Explicación detallada

Pasajero al tren: ejercicio

Caída de una maceta: Ejercicio

Procesos da Dixestión

Cohete con distintos movimientos: ejercicio

Caída libre - ejercicio

A Mitose - Explicación

Problema de cruce de móviles

Problema de persecución: Física

A Meiosis - Explicación sinxela

Boletín Nº 2 - Fracciones -2º ESO

Para descargar el Boletín pincha en la Imagen.

Ventilación pulmonar e intercambio de gases

Conceptos Básicos de Xenética

Aparato Respiratorio e as súas Funcións - repaso

Intercambio gaseoso a nivel pulmonar

Como respiran os peixes?

Do mesmo xeito que nós, os peixes precisan osíxeno, o cal tamén está presente na auga. Con todo, a parte do corpo do peixe que se parece menos á doutros vertebrados é o seu sistema respiratorio. 

A auga contén unha medida moi pequena de osíxeno, aproximadamente 5 ml por litro, e para extraelos o peixe necesita das branquias. 

O Aparato respiratorio en 3D

O Sistema respiratorio está composto por órganos que realizan diversas funcións, pero, a enorme importancia que estes órganos posúen, é a capacidade de intercambiar dióxido de carbono e osíxeno co medio, xa que os sistemas biolóxicos posúen como calidade principal o de ser sistemas abertos que intercambian constantemente co medio que os rodea.

Como viaxar no tempo?

Cuando Una Variable Es Dependiente O Independiente

Movimiento circular uniforme

Ejercicio Movimiento Circular

Como funcionan as Vacinas?

Lanzamiento vertical - ejercicio resuelto

Cambio de unidades con factor de conversión

Factores de conversion

Factores de conversión - ejemplos

Lanzamiento de cuerpos - ejercicios

Factores de conversión

Cómo contar Cifras Significativas

Operaciones con cifras significativas

Cifras Significativas: Ejercicio

Exercicio de Aumentos dun Microscopio

Lynn Margulis - Evolucionamos por Simbiosis

Katrin, unha ‘báscula’ xigante para a partícula máis pequena

Katrin é un experimento para medir a masa absoluta dos neutrinos, un reto importante porque teñen un papel único en cosmología e física de partículas”, explica Guido Drexlin, director do proxecto. Para lograr este obxectivo, Katrin analiza o espectro enerxético de electróns cuspidos na desintegración beta do tritio, un isótopo radioactivo de hidróxeno. 

Na desintegración beta, un dos neutróns que forman o núcleo de tritio convértese espontaneamente nun protón e libera enerxía na forma dun electrón e un neutrino. O neutrino, rebelde, pérdese para sempre, pero o electrón, se sae con suficiente velocidade, atravesará a cámara sen carga magnetizada para chegar a un detector, o cal permite medir a súa enerxía. A partir deste dato, pódese calcular canta enerxía levou o neutrino. A equivalencia famosa de E= mc2 dá, finalmente, a súa masa.

O experimento arrincou en xuño deste ano, tras un “maratón” de deseño, construción, transporte e acabados. “Eu estiven na primeira reunión da colaboración, ao comezo do século”, lembra Drexlin...ler máis.

Teoría Endosimbiótica - Evolución

interpretación gráfica del movimiento

O Ciclo Celular

NUTRICIÓN CELULAR nun minuto

Graficas Posición - Tiempo

A Fotosíntesis - Explicación a nivel Celular

Vector posición, Trayectoria y Desplazamiento

Nutricion autotrofa e heterotrofa

O Primeiro tren impulsado con Hidróxeno

Comezou a funcionar en Alemaña o primeiro tren impulsado por hidróxeno. As súas únicas emisións son vapor de auga.

A Teoría Celular - Explicación

Ejemplo de Distancia y Desplazamiento: Cinemática 3D

Célula vexetal, célula animal, diferenzas e semellanzas

Cinemática 3D: Trayectoria, Distancia y Desplazamiento

Confirmado: As bacterias do teu intestino producen electricidade

Unha investigación que se acaba de publicar en Nature e que foi realizada por científicos da Universidade de California en Berkeley (EE. UU.) revelou que centenares de bacterias da microbiota intestinal son capaces de producir electricidade. 

Ata agora atopouse microbios con esta capacidade en ambientes anóxicos (con ausencia de osíxeno), como minas e sedimentos de lagos, pero nunca no intestino. 

En concreto, os científicos descubriron un novo mecanismo para producir unha corrente eléctrica e que é usado por microbios como lactobacilos, estreptococos e patógenos causantes de diarrea ( Listeria monocytogenes), gangrena ( Clostridium perfringens) ou infeccións hospitalarias ( Enterococcus faecalis)...ler máis.

A Célula - Visión Xeral

Descobren unha cor completamente nova nun animal terrestre

Vinodkumar Saranathan, investigador no Yale- NUS College (Singapura), leva anos estudando a luz e a evolución da cor en animais, especialmente en aves. Entre as criaturas máis pequenas, catalogou os mecanismos de xeración de cor de 100 insectos e arañas. Nun artigo que acaba de publicar na revista Small, Saranathan e colegas informaron dun curioso achado: o dun complexo e refinado mecanismo de xeración de cor nun gurgullo de Filipinas que nunca antes observouse en terra firme. Só un grupo moi selecto de moluscos, luras, sepias e polbos, son capaces de facer algo así. Ademais, os investigadores están convencidos de que se pode aproveitar para crear cosméticos e pintura de matices máis puros se se desentrañan os misterios da estrutura das súas escamas.

O protagonista deste achado é un gurgullo tropical, de nome Pachyrrhynchus congestus pavonius ou gurgullo arcoiris, que foi descuberto en 1921 na illa de Luzón, Filipinas. Desde hai anos, o seu coloración intriga aos científicos. Nas «costas» da súa caparazón ( exoesqueleto) ten unhas curiosas manchas de cor arcoiris que non se poden ver en ningunha outra criatura terrestre.

O robot que nada como unha anguía sen que poidas velo

Biólogos e enxeñeiros da Universidade de California en San Diego (Estados Unidos) crearon un robot transparente con aspecto de anguía que pode nadar perfectamente baixa a auga e sen facer ruído. 

A máquina, que mide pouco máis de 30 centímetros, usa un innovador deseño que se basea en músculos artificiais cheos de auga. Con todo, o dispositivo necesita estar conectado a un taboleiro de control para funcionar.

Como é de grande realmente o Sistema Solar?

Se o Sol medise 1,5 metros de diámetro, a Terra sería tan grande como unha canica e estaría a unha distancia da estrela de 176 metros.

Crean un impresionante robot voador que manobra como unha mosca

Inspirados nestes insectos do tamaño dunha semente de sésamo, investigadores da Universidade Técnica de Delft e a Universidade de Wageningen, ambas as nos Países Baixos, desenvolveron un novo robot voador que imita as súas fazañas acrobáticas. 

O singular enxeño, de apenas 29 gramos de peso e 33 cm de envergadura, autónomo e de voo libre, xa permitiu revelar algúns dos segredos das manobras extremas destes insectos.

Que causou a Gran Morte, a maior extinción na Terra?

Fai 250 millóns de anos, unha forza brutal expandiuse pola Terra provocando a extinción máis grande na historia do noso planeta. Coñecida como a Extinción masiva do Pérmico- Triásico ou, máis informalmente, a Gran Mortaldade, acabou co 90% de toda a vida existente no momento. 

A punto estivo o noso mundo de volver á casa de saída e converterse nunha roca inerte e despoblada, con sorte un reino de bacterias.

Os científicos cren que diferentes acontecementos puideron ocorrer nun breve espazo de tempo provocando unha «tormenta perfecta»: o impacto dun gran meteorito en Araguainha, unha zona repleta de petróleo no que agora é Brasil, e especialmente unhas erupciones volcánicas ao grande en Siberia, Rusia, que liberaron na atmosfera miles de millóns de toneladas de cinzas e carbono, o que alterou drasticamente o clima en todo o mundo... ler máis.

Os científicos logran por primeira vez rexenerar ‘in vivo’ a pel dun mamífero

A investigación en medicina regenerativa centrouse ata agora en obter células dun animal –ás veces dun paciente—, reprogramarlas fose do corpo (‘ex vivo’, na xerga), diferencialas nos tecidos necesarios e reimplantarlas ao corpo. Esta é a primeira investigación que logra facer todo iso ‘in vivo’, reprogramando as células dentro do corpo, de modo que sexan elas mesmas quen prolifere e rexeneren o órgano danado, a pel neste caso. É o máis parecido ao estilo do ajolote que a ciencia alcanzou de momento.

O científico do Salk prosegue: “A posibilidade de rexenerar a pel in vivo, no propio paciente, se se puidese levar á práctica en humanos, sería un avance importante para a medicina en xeral, non só no campo da medicina regenerativa senón noutros campos como pode ser a cirurxía plástica, cancro de pel, ou a deterioración natural da pel como consecuencia do envellecemento”. Isto último daría calafríos se un puxéseo en euros, cousa que ninguén fixo de momento...ler máis.

Panorámica 360 graos en Marte tras a tormenta de po

Para que serve secuenciar un xenoma

A mediados de agosto publicouse a secuencia completa do xenoma do trigo, un cereal que proporciona aos humanos una de cada cinco calorías que consomen, e hai unha semana anunciouse a da adormidera, unha planta esencial para producir fármacos contra as dores máis insoportables. 

Con informacións como a que obteñen estes proxectos, científicos de todo o mundo tratan de desentrañar os segredos dos mecanismos biolóxicos de plantas e animais para reforzar os trazos que resultan máis interesantes ou atenuar os indeseados. A tarefa poucas veces é tan simple como identificar un xene responsable dunha característica para potenciala ou apagala.

Por ese motivo, o coñecemento de xenomas completos de plantas tan útiles como o arroz ou de animais como a vaca, non ilumina un número determinado de teclas que pulsar. “O que obtemos son as probabilidades de que unha mutación estea asociada a un determinado carácter. 

Coa información do xenoma tes uns datos que procesas e con iso obtés un mapa estatístico que che di que animal pode ser mellor que outro no que se refire a uns trazos, pero é unha cuestión de probabilidades”, asegura Miguel Pérez Enciso, profesor ICREA na Universidade Autónoma de Barcelona ( UAB). “Hai unha confusión na opinión pública respecto do que se modifica, que non son xenes concretos senón as súas frecuencias”, remacha.

Descobren o queixo máis antigo do mundo, producido hai 7.200 anos

Nos últimos anos, unha nova técnica permite reconstruír esta gran historia do nacemento das civilizacións. Agora é posible estudar restos de cerámica en busca de rastros de alimentos, como os ácidos graxos. De feito, un estudo que se acaba de publicar na revista PLOS One, e realizado por científicos da Universidade do Estado de Pensilvania (EE. UU.), acaba de informar do achado das evidencias máis antigas de produción de queixo brando e iogur na rexión mediterránea. Os restos localizáronse na costa de Dalmacia, en Croacia, e teñen unha antigüidade de 7.200 anos.

Os investigadores suxeriron que os produtos fermentados tiveron un importante impacto nestas poboacións por dous motivos: porque o seu contido en lactosa é máis baixo que o do leite, (non hai que esquecer que a poboación adulta era intolerante), e porque eran facilmente almacenables...ler máis.

A pinga de auga máis pura do mundo

A Universidade de Tecnoloxía de Viena desenvolveu un novo método de investigación, o cal logrou crear una unha pinga de auga tan pura que non deixa ningún rastro sobre a superficie na que cae.

Para empezar, a clave para crear esta pinga ultrapura foi evitar que tivese calquera tipo de contacto co aire. Para iso, introduciron vapor de auga purificada nunha cámara sen carga. Dentro desa cámara había un diminuto cono metálico arrefriado a -140 graos.

Logo, debaixo do témpano puxeron unha mostra de TiO2, que previamente tamén limparan ao baleiro a unha escala atómica. Así, ao crear xeo ultrapuro dentro da cámara, este foi fundido para crear unha pinga extremadamente pura, a cal caeu sobre a mostra...ler máis.

Es un científico e tes que tomar decisións baseadas nas túas barreiras éticas. Que farías?

Primeiro dilema

Acaba de iniciarse o século  XX e a experimentación con animais é habitual. Xa na Antiga Grecia, os médicos  diseccionaban corpos de animais ante o tabú de abrir cadáveres humanos. Hai 2.500 anos, o filósofo  Alcmeón de  Crotona extirpou o globo ocular dun animal e observou o nervio óptico, que se dirixía desde o ollo ao interior do cranio. Foi o primeiro en ditaminar que o cerebro era a sede da conciencia. Recentemente nacido o século  XX, crees que segue sendo necesaria a experimentación con animais? Serías capaz de furgar no ollo dun coello?...Preme aquí para contestar a este dilema e ver os restantes.

Estos animales ya no vivirán en 2050

A tartaruga  angonoka (' Astrochelys  yniphora') conta cunha poboación duns 400 individuos no noroeste de Madagascar. É unha das especies en perigo crítico de extinción, segundo a Lista Vermella.
Pero non é a única: outras tartarugas tamén ven ameazadas pola captura accidental en redes de pesca, a desaparición do seu hábitat pola invasión humana e o comercio ilegal. 

Estes animais destínanse principalmente ao sector alimentario de luxo, polos seus ovos e a súa carne.

Preme para ver la restantes.

As mellores fotos feitas con iPhone

Preme na imaxe para ver o resto

Por que se engurran os dedos na auga?

Popularmente pénsase que a auga se penetra na pel abrandándoa de tal modo que fai que se formen engurras na súa superficie, algo que tamén ocorre nos dedos dos pés.

Pero esta explicación non é do todo certa. O que sucede é que durante un prolongado contacto coa auga, os  glóbulos do sangue situados debaixo da pel encóllense en resposta a un impulso procedente do sistema nervioso autónomo. Por iso, contrariamente ao que nos poida parecer, as xemas dos dedos non se inchan senón que se contraen, provocando así as engurras.

Un equipo de científicos da Universidade de Newcastle, situada no norte de Inglaterra, quixo profundar máis nesta cuestión e atoparon unha solución que, segundo eles, explicaría moito mellor as verdadeiras causas que subxacen baixo este fenómeno. Ditas causas non serían outras que a dun mecanismo de adaptación do ser humano polo cal, ao estar en contacto durante un tempo prolongado coa auga, a pel dos nosos dedos engurraríase para permitirnos agarrar mellor os obxectos mollados

Hai máis microbios no teu teléfono que na taza do váter

Os teléfonos celulares transportan 10 veces máis bacterias que a maioría dos inodoros. Varios estudos nos últimos anos confirman que é mais doado coller unha infección por usar o móbil que por ir ao váter. O máis importante foi realizado na Universidade de Arizona e o investigador principal, Charles Gerba, facía esta pregunta: “Cando foi a última vez que limpou o seu teléfono celular?”

Aínda que os inodoros tenden a limparse con frecuencia, debido a que as persoas asocian o baño con xermes, teléfonos celulares e outros obxectos comunmente manexados, como controis remotos ou o mando a distancia da televisión adoitar quedan fóra da rutina de limpeza.

Os teléfonos celulares recollen xermes todo o tempo, dixo Gerba. “Vexo á xente falar por teléfono nos baños”. De feito, un recente estudo nos Estados Unidos revelou que o 75 por cento das persoas emprega o móbil mentres está no retrete.

Con todo, a cantidade de xermes nun teléfono non é o problema, senón compartir teléfonos entre persoas. Sen compartir, cada teléfono leva só un conxunto de xermes, e con isto baixa o risco de que enferme o seu dono. “O problema cos teléfonos é que estamos en contacto constante con eles, e pasan moito tempo moi preto das nosas caras e bocas”, explicou o investigador de Arizona.

Os nosos móbiles son, polo tanto, un reservorio de xermes. E mesmo poden ter consecuencias no eido hospitalario, como revelou un estudo publicado no 2014 no Journal of Clinical and Diagnostic Research. O traballo pretendía determinar se os riscos dos teléfonos en infeccións micosomiais eran ‘mito ou realidade’. E concluíron que se trata dunha ameaza real e que o persoal sanitario debe limitar o seu uso.

As máquinas máis impresionantes

Como se converteu Matemáticas na carreira universitaria máis popular?

Este ano, do mesmo xeito que os anteriores, o dobre grao en Matemáticas e Física será, posiblemente, a carreira coa nota de corte máis alta en España. En 2017 aparecía a primeira na listaxe de maiores notas de corte (requiríase un 13,667, sobre 14, para cursala na Universidade Complutense ( UCM)). En distintas universidades, este dobre grao ocupa sete dos dez primeiros postos (tamén aparece Enxeñería Informática e Matemáticas na UCM). Sen dúbida, o grao en Matemáticas e as súas diversas combinacións experimentaron un incremento de demanda nos últimos anos. Parece que, tras anos sendo unha materia deostada, os mozos agora si queren estudar matemáticas. A que se debe esta tendencia?

O mercado de traballo ten algo que dicir: Matemáticas é hoxe una das carreiras con menos paro, como constatan multitude de estudos e artigos de prensa. Os matemáticos teñen a capacidade de resolver problemas (aínda que non estean relacionados directamente co seu ámbito de traballo) e esta calidade é precisamente una das máis valoradas no ámbito laboral...ler máis.

The Lava Lake at Kīlauea Volcano, Hawaii (4K UHD)

Descubierto el agujero negro de crecimiento más rápido

O Gran Canón do Colorado en 4K

O Canón foi creado polo río Colorado, cuxo canle socavó o terreo durante millóns de anos. Ten un 446 km de lonxitude, conta con cordilleiras de entre 6 e 29 km de anchura e alcanza profundidades de máis de 1600 m. Preto de 2000 millóns de anos da historia da Terra quedaron expostos mentres o río Colorado e os seus tributarios ou afluentes cortaban capa tras capa de sedimento ao mesmo tempo que a meseta do Colorado elevábase.

A maior parte das rocas sedimentarias que se poden observar no Gran Canón van desde os 2000 millóns de anos de antigüidade dos esquistos situados no fondo do Inner Gorge ata os 230 millóns de anos das vellas pedras calcarias de ' lucass'.

Moléculas orgánicas e metano cíclico en Marte

Por que os coellos non che teñen medo?

«Non hai animal máis difícil de domesticar que un gazapo de coello silvestre, e ningún animal é tan dócil como un gazapo de coello doméstico», dicía Charles Darwin en «A orixe das especies». Canta razón tiña o pai da teoría da evolución. Estes animais silvestres teñen unha resposta de fuxida moi forte porque son cazados por aguias, falcóns, raposos e humanos, e por tanto deben estar moi alerta e reactivos para sobrevivir na natureza.

«Este estudo indica que o cerebro dos coellos domésticos presenta amígdalas máis pequenas e córtex frontais medios máis grandes comparados coas dos coellos salvaxes», explica Jose A. Branco-Aguiar, do Instituto de Investigación en Recursos Cinexéticos (centro mixto do CSIC e a Universidade de Castela A Mancha). As áreas que perderon volume son precisamente as que están involucradas na detección, aprendizaxe e expresión do medo, mentres que as que gañaron volume teñen que ver coa modulación do procesamento emocional. Os autores tamén atoparon unha redución xeneralizada da materia branca, compatible cunha velocidade neuronal reducida e unha capacidade de procesamento de información menos eficaz. Posiblemente, isto explica por que son máis lentos e flemáticos que os seus homólogos silvestres.

A peor tormenta en Marte xa abarca todo o planeta

Se ocorrese na Terra, sería máis grande que América do Norte e Rusia xuntas. Impediu o funcionamento do rover Opportunity, pero o Curiosity segue en marcha.

É cada vez peor. A espectacular tormenta de po que sumiu na escuridade gran parte de Marte na últimas dúas semanas creceu en tamaño e xa é oficialmente «global». O fenómeno provocou que o histórico rover Opportunity da NASA suspendese as súas operacións científicas, pero outro robot explorador chegado en 2012, Curiosity, que actualmente estuda o chan dun lugar coñecido como cráter Gale, non se verá afectado polo po. O motivo é que aínda que o seu vello compañeiro non pode funcionar sen luz solar-que non recibe pola tormenta-, o máis moderno ten unha batería de enerxía nuclear que funciona día e noite. Mesmo puido facerse un selfie na tempestade.

Aínda que Curiosity está no outro lado do planeta con respecto a Opportunity, que transita polo Val da Perseveranza, o po aumentou constantemente sobre el, máis do dobre durante o fin de semana.

As abellas saben contar desde cero

Moitos animais saben contar. Mellor devandito, moitos animais saben ordenar mentalmente cantidades diferentes, por exemplo de comida ou doutros animais cos que compiten. A súa supervivencia depende diso. Os chimpancés, nalgúns casos, fan estes cálculos máis rápido que as persoas. Pero son poucos os animais que empezan a contar desde cero, ou sexa, os que entenden que nada ten un valor numérico por baixo da unidade. Polo menos iso pensan os científicos, que ata agora só identificaran esta habilidade en golfiños, papagaios, simios e en humanos maiores de catro anos. Un estudo publicado hoxe en Science demostra que as abellas se suman a este selecto grupo.

Para poñer a proba aos insectos, varios investigadores de Australia e Francia adestraron a dous grupos de abellas. Sobre unha pantalla rotatoria, os científicos colocaron parellas de cartas brancas estampadas con dúas, tres, catro ou cinco figuras xeométricas negras —como naipes—. Nun grupo, as abellas recibiron unha recompensa doce ao pousarse sobre as cartas co maior número de figuras. No outro, a recompensa estaba asociada ao valor menor. Cando os animais aprenderon as regras do xogo, os científicos introduciron dous elementos novos...ler máis.

Aldehídos y Cetonas

Alcoholes - Nombrar

Un composto extraído dun cardo frea a metástase cerebral

Un grupo internacional de científicos pon hoxe sobre a mesa outra substancia de orixe natural, candidata a ser incorporada á medicina que funciona: a silibinina, un composto presente nas sementes do cardo mariano. O equipo, dirixido polo veterinario Manuel Valente, forneceu pastillas con este extracto de cardo a 18 pacientes desafiuzados, con carcinoma de pulmón e metástase cerebrais, en combinación co tratamento estándar de quimioterapia. A supervivencia media destes enfermos, 15 meses e medio, cuadriplicou a dos pacientes que non tomaron estas pílulas. E en tres casos as metástases cerebrais desapareceron ata ser indetectables.

Os resultados, aínda que aínda moi preliminares e por confirmar, moven ao optimismo. “Entre un 10% e un 30% dos pacientes con cancro desenvolven unha metástase cerebral. E o tratamento agora é moi pobre”, lamenta Valente, do Centro Nacional de Investigacións Oncolóxicas ( CNIO), en Madrid...ler máis.

Alcoholes - Formulación

Alcanos, Alquenos y Alquinos

Alquinos - Nombrar

Alquinos - Nombrar

Alquenos - Formular

Formulación - Alquenos

Formulación orgánica - Alquenos

Drones filmando volcanes - National Geographic

Ejercicios Alcanos

Formulación Orgánica - Alcanos

Apuntes Formulación Orgánica

Pincha en la Imagen para descargar los apuntes en pdf.

Quentan auga a 100.000 ° C en menos dun picosegundo

Cambiar a temperatura da auga de 0 ° C a 100.000 ° C en 0,000.000.000.000.075 segundos. Iso é o que logrou o equipo dirixido polo físico Carl Caleman, investigador do Centro para a Ciencia do Láser de Electróns Libres ( CFEL, polas súas siglas en inglés) e a Universidade de Upsala (Suecia).

Conseguírono mediante un potente láser de raios X que ao quentar a auga a semellante velocidade (menos da décima parte dun picosegundo, medida que equivale a unha millonésima de millonésima de segundo) pásaa do estado líquido a un estado exótico que pode permitir aos investigadores desentrañar algún dos segredos ocultos deste elemento esencial para a vida na Terra...ler máis.

Rendimiento - ejercicio

Australopitecus Historia de Lucy

Estequiometria Ejercicio TODO EN UNO

O Carbonífero

O Pérmico

Super Depredadores Prehistóricos"Aves do Terror"

Riqueza y Rendimiento - Ejercicio

Reactivo Limitante - ejercicio

Ejercicio de Riqueza

Reactivo limitante y en exceso - ejercicio

Riqueza de Reactivos - ejercicio

Reactivo Limitante - Ejercicio

Ejercicio de Rendimiento de una reacción

Reactivo Limitante. Ejercicio

Os Trilobites - Fósil Guía

Ejercicio de molaridad, disoluciones y estequiometria

Estequiometria cálculos con disoluciones

Estequiometría con Gases

Os Estramatolitos - Cianobacterias

As cianobacterias son microorganismos cuxas células miden só uns micrómetos (µ m) de diámetro, pero son máis grandes que a maioría das outras bacterias. 

O citoplasma adoita presentar estruturas reconocibles como os carboxisomas ( corpúsculos que conteñen a encima ribulosa-1,5- bisfosfato carboxilasa RuBisCO, que realiza a fixación o CO2), gránulos de glucógeno, gránulos de cianoficina, gránulos de polifosfato, vesículas gasíferas (cheas de gas) e tilacoides, vesículas esmagadas formadas por invaginación da membrana plasmática (coa que adoitan conservar comunicación ou contacto) onde reside o aparello molecular da fotosíntesis. 

Con medios máis sofisticados pódense recoñecer agregados moleculares como ribosomas, microtúbulos (non homólogos dos eucarióticos).